28 maja obchodzimy Światowy Dzień Walki z Nowotworami Krwi. W Polsce – według Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie, na nowotwory krwi choruje około 150 tys. osób, w tym rocznie diagnozowanych jest ponad 6 tys. nowych przypadków.
Mimo postępujących metod diagnostyki i leczenia, w ciągu ostatnich 30 lat zachorowalność wzrosła dwukrotnie, a na czele chorujących są osoby w przedziale wiekowym 50-79 lat. Walka z nowotworami krwi wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje zarówno badania naukowe, jak i wsparcie dla pacjentów oraz szerzenie wiedzy na temat profilaktyki i wczesnego wykrywania tych chorób.
Rak krwi dzieli się na nowotwory układu krwiotwórczego oraz nowotwory układu chłonnego i zalicza się do nich:
- ostra białaczka szpikowa,
- przewlekła białaczka szpikowa,
- szpiczak plazmocytowy,
- ostra białaczka limfoblastyczna,
- przewlekła białaczka limfocytowa (najczęściej występujący typ białaczki),
- chłoniaki nie-Hodgkina,
- chłoniak Hodgkina.
W ramach realizacji niekomercyjnych badań klinicznych finansowanych przez Agencje Badań Medycznych, badacze z uniwersytetów i instytutów medycznych prowadzą badania wyczekiwane przez pacjentów onkologicznych. Obecnie uruchomione zostało kilkadziesiąt projektów z tej dziedziny.
Projekty dofinansowane przez Agencję Badań Medycznych
Klinika Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu realizuje wieloośrodkowe, niekomercyjne badanie klinicznego dotyczące leczenia chłoniaków limfoblastycznych (LBL) u dzieci i nastolatków. LBL są rzadkim podtypem chłoniaka nieziarniczego u dzieci, szacunkowa liczba zachorowań w Polsce wynosi 10-15/1 rok. Około 70-80% dzieci ma szanse na ponad 5 letnie przeżycie wolne od choroby. Przy nawrocie choroby rokowanie jest niestety bardzo złe (przeżywa ok 14% dzieci). Ze względu na rzadkie występowanie LBL u dzieci badanie kliniczne może stanowić podstawę do wypracowania nowego, bardziej skutecznego i bezpiecznego modelu diagnostyczno-terapeutycznego dla dzieci z tym typem nowotworu. Celem badania jest zwiększenie odsetka dzieci trwale wyleczonych z chłoniaka limfoblastycznego, a elementem innowacyjnym jest zastosowanie nowego sposobu przyporządkowania chorych do grup ryzyka z uwzględnieniem czynników genetycznych, co wiąże się z określonym schematem leczenia.
Nowoczesny algorytm leczenia ostrej białaczki szpikowej
Zespół Kliniki Hematologii prof. Agnieszki Wierzbowskiej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przy współpracy uczelnianego Centrum Wsparcia Badań Klinicznych oraz Zakładu Biostatystyki i Medycyny Translacyjnej przeprowadzi badanie kliniczne „MAGIC-AML” dotyczące leczenia białaczki szpikowej.
Ostra białaczka szpikowa (AML, acute myeloid leukemia) jest jednym z najbardziej agresywnych nowotworów układu krwiotwórczego, stanowiąc ok. 80% wszystkich ostrych białaczek u dorosłych. Standardowe leczenie AML jest postawione jednak przed ogromnymi ograniczeniami związanym m.in. z brakiem uzyskania remisji u nawet 20-40% pacjentów, a także z dużym ryzykiem nawrotu białaczki. Nadzieją na poprawę leczenia stanowi modyfikacja standardu leczenia indukującego w postaci daunorubicyny z kladrybiną (DAC) w połączeniu z innowacyjnymi terapiami celowanymi – wykorzystującymi genetycznie uwarunkowaną wrażliwość komórek nowotworowych, takimi jak Gemtuzumab Ozogamycyny (GO), Midostauryna (M) oraz Wenetoklaks (Ven).
Celem projektu jest połączenie potencjalnie skuteczniejszego leczenia indukującego DAC z terapiami celowanymi w genetycznie zdefiniowanych podgrupach chorych: z mutacją CBF-AML (DAC+GO), z mutacją FLT3 (DAC+M) oraz w pozostałych mutacjach (DAC+Ven vs Placebo), w celu zwiększenia odsetka remisji po leczeniu indukującym a także zwiększenia całkowitego przeżycia, a także dobór leczenia poremisyjnego.
Badanie kliniczne „MAGIC-AML” jest wieloośrodkowym badaniem prowadzonym na teranie 13 województw: łódzkim, śląskim, podkarpackim, małopolskim, pomorskim, dolnośląskim, lubelskim, wielkopolskim, warmińsko-mazurskim, mazowieckim, kujawsko-pomorskim i świętokrzyskim, gdzie w ramach badania planowane jest zapewnienie opieki około 150-200 pacjentom hematologicznym rocznie.
Proponowany projekt jest propozycją kompleksowego, nowoczesnego i spersonalizowanego leczenia AML w Polsce. Przeprowadzone badanie i uzyskane wyniki będą podstawą do stworzenia nowoczesnego algorytmu leczenia AML w Polsce i na świecie
Nadzieja dla pacjentów z opornym na leczenie chłoniakiem Hodgkina
Chłoniak Hodgkina to nowotwór układu chłonnego. Choroba najczęściej rozwija się w węzłach
chłonnych. Może naciekać sąsiednie organy, w bardziej zaawansowanych stadiach komórki nowotworowe przemieszczają się drogą krwi do odległych narządów.
– Chorują głównie ludzie młodzi, co stanowi duży problem społeczny. Około 70-85% chorych z zaawansowaną postacią choroby można wyleczyć chemioterapią 1 linii. Niestety rokowanie chorych opornych jest złe. Prawdopodobieństwo trzyletniego przeżycia wolnego od progresji wynosi tylko 30-40%, a długoletnie całkowite przeżycie nie przekracza 50%. Chorzy ci wymagają nowego innowacyjnego podejścia celem poprawy rokowania – podkreśla prof. Jan Zaucha (GUMED) kierownik projektu, stanowiącego propozycję nowatorskiego protokołu leczenia pacjentów z wczesną postacią chłoniaka Hodgkina, finansowanego przez Agencję Badań Medycznych. Projekt prof. Zauchy służy poprawie wyników leczenia opornych na leczenie pierwszej linii chorych na chłoniaka Hodgkina. Do tego badania włączani są pacjenci, u których doszło do wznowienia choroby lub którzy są oporni na leczenie pierwszej linii.
Z pozostałymi badaniami z dziedziny hematologii można zapoznać się poprzez wyszukiwarkę badań ABM na stronie: https://wyszukiwarka.abm.gov.pl/
