Jakość życia w trakcie leczenia choroby nowotworowej to bardzo ważna kwestia zarówno dla pacjentów jak i dla klinicystów. Jednym ze sposobów na poprawę jakości życia jest zmiana sposobu podawania leków na przyjaźniejszy pacjentowi tam, gdzie to możliwe. Rada Przejrzystości pozytywnie opiniuje taką zmianę.
W ciągu ostatnich kilku latach leczenie raka piersi bardzo się zmieniło w wielu aspektach. Z jednej strony wykorzystywane są coraz nowsze i skuteczniejsze terapie, z drugiej oczekiwania pacjentek w kwestii poprawy jakości życia w trakcie leczenia rosną.
Jakość życia chorych na raka piersi
Jednym ze sposobów na poprawę jakości życia jest wybór terapii i sposobu jej podania. Zyskują na znaczeniu leki podawane doustnie lub podskórnie. Mogą być one częścią terapii dla niektórych pacjentek z rakiem piersi. Zarówno hormonoterapia, jak i terapia celowana to dwie główne kategorie leków stosowanych w leczeniu raka piersi na dziś. Postęp w terapiach, które ze względu na formę podania podnoszą jakość życia pacjentek, jest faktem i aby spełnić oczekiwania pacjentek o normalnym funkcjonowaniu mimo choroby nowotworowej, należy nowoczesne leczenie wdrażać do praktyki jak najszybciej.
Pacjentki chcą dbać o swoją jakość życia, którą my leczący musimy im zapewnić. Te pacjentki mając nowotwór piersi chcą być zawodowo czynne, chcą pełnić należne im funkcje społeczne. Chcą być matkami, babciami, żonami. Chcą normalnie żyć – powiedziała dr n. med. Joanna Streb z Oddziału Klinicznego Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Czy pacjentki odczują poprawę jakości życia w trakcie choroby?
Program lekowy B.9FM „Leczenie chorych na raka piersi” jest stale aktualizowany, w miarę regularnie zachodzą w nim zmiany i uaktualnienia. Sami klinicyści powtarzają, że jest to dobry i nieźle zabezpieczony program lekowy.
– W Polsce dostępność dla nowych leków w sposób niebywały się poprawiła. I tutaj zasługi pana ministra Miłkowskiego są niekwestionowane, co nie znaczy, że nie mamy już potrzeb w tym zakresie. Na pewno też jest do poprawy część diagnostyczna – mówi prof. Pieńkowski.
Kolejną optymalizacją, którą można zastosować, aby pacjentki były bardziej zadowolone z przebiegu leczenia, jest zmiana sposobu podania leku. W tych przypadkach, gdzie jest to zasadne klinicznie i pozwala na to indywidualna sytuacja pacjenta oczywiście. Jedną z takich zmian jest zamiana podania trastuzumabu i pertuzumabu we wlewach na rzecz terapii łączonej z tych dwóch leków podawanej podskórnie.
Na jednym z wrześniowych posiedzeń Rada Przejrzystości oceniała zasadność refundacji takiej terapii. Ku uciesze klinicystów i pacjentów wydała pozytywna rekomendację i uznała za zasadną refundację połączonej terapii trastuzumab z pertuzumabem podawanej podskórnie, pod warunkiem utrzymania kosztów leczenia nie wyższych niż suma kosztów obu substancji czynnych podawanych dożylnie.
Dowody naukowe
Rada Przejrzystości podjęła decyzją na podstawie wyników badań, w których oceniano skuteczność i bezpieczeństwo stosowania pertuzumabu/trasuzumabu w postaci dożylnej vs. w postaci podskórnej oceniano w dwóch badaniach klinicznych z randomizacją (FeDeriCa, PHranceSCa). W badaniu FeDeriCa pertuzumab/trastuzumab do wstrzyknięć podskórnych porównano z terapią pertuzumabem i trastuzumabem do wlewów dożylnych, stosowanych z osobnych preparatów. W badaniu tym nie wykazano różnic między pertuzumab/trastuzumab SC a pertuzumab/trastuzumab IV w zakresie częstości uzyskiwania całkowitej odpowiedzi patologicznej po leczeniu. PHranceSCa było badaniem randomizowanym II fazy bez zaślepienia, przeprowadzonym w schemacie grup naprzemiennych. W badaniu tym porównano ze sobą dwa schematy leczenia, na które w grupie A składała się terapia pertuzumab/trastuzumab do wstrzyknięć dożylnych (cykl 1-3), a następnie pertuzumab/trastuzumab do wstrzyknięć podskórnych (cykl 4-6), a w grupie B odwrotna sekwencja. Nie wykazano też różnic między grupami w zakresie wpływu leczenia na jakość życia. W badaniu PHranceSCa nie odnotowano żadnych działań niepożądanych prowadzących do zgonu.
Główne argumenty decyzji:
1. Skuteczność potwierdzona badaniami naukowymi.
2. Podskórna forma leku wymaga krótszego czasu jego podawania w porównaniu z podaniem dożylnym.
3. Przeprowadzone badanie ankietowe pacjentek, znacząco wskazuje na preferowanie formy podskórnej.
Rada Przejrzystości zwraca także uwagę na kwestie finansowe z jednej strony zauważając możliwy pozytywny wpływ na finansowanie z budżetu. „…Objęcie refundacją produktu leczniczego Phesgo w ramach wnioskowanego wskazania w istniejącym programie lekowym B.9.FM, spowoduje, że po uwzględnieniu propozycji instrumentu podziału ryzyka wydatki płatnika publicznego ponoszone w populacji docelowej zmniejszą się…”. Jednocześnie zwraca uwagę na inny aspekt tej decyzji – „…Należy ponownie zauważyć, że objęcie refundacją leku Phesgo (trastuzumab + pertuzumab) może w przyszłości doprowadzić do niewykorzystania potencjału związanego z obniżeniem ceny pertuzumabu z powodu wygaśnięcia okresu wyłączności rynkowej leku Perjeta oraz wprowadzenia do refundacji odpowiedników tego leku…”
Jakość życia okiem pacjentów
Zapytana przez redakcję Anna Kupiecka z Fundacji OnkoCafe – Razem Lepiej o zdanie pacjentek w tym temacie odpowiedziała nam:
Jesteśmy całym sercem za dopuszczeniem wreszcie do finansowania z budżetu terapii podawanej podskórnie. Czas epidemii Covid-19 pokazał, jak można ułatwić życie chorym na raka piersi wykorzystując terapie podawane podskórnie czy doustnie. Z jednej strony znakomita poprawa jakości życia pacjentów, skrócenie do minimum ich bytności w szpitalu przy jednoczesnym uproszczeniu połączenia leczenia z życiem codziennym. Praca, rodzina, codzienne aktywności to wszystko można z wykorzystaniem terapii podawanych mniej inwazyjnie optymalnie połączyć i efektywnie wykorzystywać czas. Z drugiej strony wprost obniżenie kosztów prowadzenia terapii, nie potrzeba angażować czasu lekarzy, personelu pielęgniarskiego. Taka zmiana przyniesie pozytywny impakt budżetowy. Sądzę, że w efekcie rozmów Ministerstwa Zdrowia z producentem osiągnięty zostanie kompromis z korzyścią dla wszystkich chorych, którzy będą mogli skorzystać z tej formy.
Miejmy nadzieję, że już wkrótce zobaczymy na liście leków refundowanych terapię połączoną podawaną podskórnie.
